مطالعات HAZOP چیست
مطالعات HAZOP، روشی ساختاریافته و تیم محور برای شناسایی مخاطرات میباشد. روش HAZOP در هر بخشی از تاسیسات و تجهیزات که محتوی مواد شیمیایی بالقوه خطرناک باشد و پارامترهای فرایندی جریان مانند دما، فشار، سطح مایع و یا سایر پارامترهای فرآیندی برای آن تعریف شده باشد، توصیه میشود.
این روش در همه مراحل عمر یک پروژه فرآیندی قابل اعمال است، به ویژه برای کشف خطرات در مراحل ابتدایی فرآیند طراحی بسیار موثر است. با بکارگیری شناسایی مخاطرات و تمرکز بر روی مقاصد طراحی و عملیاتی واحد در حال کار یا در فاز طراحی، انحرافات متحمل از شرایط طراحی و عملیاتی واحد استخراج شده و بررسی و تحلیل عواقب مخاطرات یا شرایط برهمزننده شرایط عملیاتی مطلوب انجام میشود و در صورت نیاز پیشنهادهایی برای افزایش سطح ایمنی و عملیاتی واحد ارائه میشود.
پاسخ به چالش های مدیریت ریسک
شناسایی مخاطرات فرآیندی به روش HAZOP از الزامات اصلی و بین المللی در بخش‌های فرآیندی صنایع مختلف شامل صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع شیمیایی، نیروگاهی، هسته ای، دارویی، صنایع غذایی و غیره میباشد. تمامی این صنایع با چالش های متعددی در حوزه مدیریت ریسک واحدهای فرآیندی مواجه هستند. روش HAZOP پاسخگوی بسیاری از چالش های مطرح در حوزه مدیریت ریسک واحدهای فرآیندی میباشد. مهمترین این چالش ها عبارتند از:
- جلوگیری از کاهش تولید و بهره وری و حفظ اعتبار مجموعه
- کاهش آمار حوادث و خسارات
- کاهش زمان تعمیرات و حفظ کیفیت محصولات
- رفع موانع و تسهیل در اجرای فرآیندهای بهره برداری و کاهش استرس های ناشی از نوسانات و نقصهای آشکار و پنهان
- افزایش زمان مفید در دسترس بودن واحد (Availability)
- اطمینان از ایجاد محیطی امن و به دور از خطر با کاهش سطح ریسکهای فردی، اجتماعی و زیست محیطی
- کاهش هزینه های پیمانکاری و افزایش سرعت تحویل و جلوگیری از تاخیر در تحویل پروژه
- کاهش خسارات ناشی از نقصهای فرآیندی حین مراحل ساخت، پیش راه اندازی، راه اندازی و بهره برداری
- شناسایی نقاط ضعف فرآیندی و ایمنی در طراحی فرآیند در مراحل مختلف طراحی پایه و تفضیلی
- اطمینان از تطابق با کدها و استانداردهای مورد قبول پروژه و تبعیت از مشخصات فنی (Spec) و تسهیل در نهایی شدن مدارک در فاز طراحی
